Image

Rotterdam Onbeperkt

  • Titel
    • Rotterdam Onbeperkt
  • Onderzoek & Productie
    • Arttenders & Social Snackbar
  • Opdrachtgevers
    • Rotterdam Onbeperkt - Gemeente Rotterdam
  • Soort project
    • Onderzoek & Strategie
  • Locatie
    • Rotterdam

In een stad zoals Rotterdam zou iedereen, ongeacht iemands achtergrond of beperking, de vrijheid moeten hebben om gebruik te maken van de openbare ruimte. Toch is toegankelijkheid tot op de dag van vandaag nog steeds niet vanzelfsprekend. De gemeente Rotterdam heeft Social Snackbar en Arttenders ingeschakeld om een participatief ontwerpend onderzoek uit te voeren dat de behoeften op het gebied van de toegankelijkheid in de Rotterdamse openbare ruimte en sport- en spelgebieden in kaart brengt. 

Aanleiding

De aanleiding voor dit project is de samenwerking van Dura Vermeer en de gemeente Rotterdam voor de ontwikkeling van een nieuwe, toegankelijke sportcampus in Rotterdam Zuid. Gedurende dit proces bleek de beschikbare informatie over duidelijke en toepasbare toegankelijkheidsrichtlijnen beperkt te zijn. Deze lijsten van opsommingen missen de argumentatie achter een richtlijn; wanneer en waarom pas je deze toe? Arttenders moet een menselijk perspectief gegeven aan de richtlijnen, waardoor ook de urgentie van toegankelijkheid wordt onderstreept. We laten mensen die de uitdagingen in de openbare ruimte ervaren aan het woord en nemen de bevindingen mee in een advies. Het project begon met een focus op mensen met een mobiele beperking. De nog lopende vervolgfase heeft een focus op mensen met een visuele beperking.

Proces

Image

Het onderzoek begon met het verkennen van bestaande informatie rondom toegankelijkheid, zoals het VN-Verdrag Handicap, de Integrale Toegankelijkheidsstandaard en lokale initiatieven van verschillende gemeenten. Daarna zijn er diepte-interviews gehouden met ervaringsdeskundigen met een mobiliteitsbeperking en ook met experts op het gebied van toegankelijkheid en openbare ruimte. De inzichten uit deze gesprekken worden verwerkt in een publicatie, de uiteindelijke ontwerpleidraad en het inspiratieboek voor toegankelijkheid.

In dit proces hebben we twee co-creatie sessies georganiseerd waarin ervaringsdeskundigen hun ervaringen deelden en schetsend nadachten over een programma  om de toegankelijkheid in de stad te verbeteren. Als aanvulling zijn we met een groep ouderen in een rolstoel op pad gegaan om beter te begrijpen hoe het is om dagelijks met mobiliteitsbeperkingen te navigeren in de stad.  Al deze informatie zal worden vertaald naar een advies gericht op toegankelijkheid binnen ontwerp, beheer en onderhoud en functioneel beheer in de openbare ruimte.

Participatie

INTERVIEWS & PUBLICATIE

Een belangrijk onderdeel van dit onderzoek, zijn de interviews met ervaringsdeskundigen en experts. Wij hebben meerdere ervaringsdeskundigen, die ieder een mobiliteitsbeperking hebben, uit verschillende generaties gesproken. Hun ervaringen, belangen en wensen gaven ons waardevolle inzichten. De stem van de ervaringsdeskundigen is aangevuld met inzichten van experts op het gebied van toegankelijkheid. De experts brengen unieke kennis uit hun vakgebied mee, waardoor zowel algemene aanbevelingen als specifieke bevindingen over toegankelijkheid binnen de openbare ruimte verbeterd kunnen worden.

Naast dat hun inzichten zullen worden verwerkt in onze ontwerpleidraad en inspiratieboek, zijn hun persoonlijke verhalen ook te lezen in een publicatie. Deze publicatie 'De (on)beperkte stad' vormt de eerste mijlpaal van ons bredere onderzoek en is bedoeld om mensen te bewust te maken van de problematiek, te inspireren en aan te zetten tot actie om gezamenlijk te werken aan een onbeperkte stad.

Image

Co-creatie workshops

Tijdens de ‘Van Ervaring naar Programma’ workshops zijn de ervaringen en uitdagingen in de openbare ruimte van personen met verschillende mobiliteitsbeperkingen besproken. De deelnemers bespraken welke keuzes in de huidige inrichting van de openbare ruimte hen helpen, en waar verbetering mogelijk is. Met deze toegepaste aanpassingen (het programma) ontstaat een beeld van een toegankelijke openbare ruimte.

Image
Image
Image

'Van Ervaring naar Programma' met focusgroep
Tijdens deze workshop met een focusgroep van volwassenen met een mobiele beperking, bleek men in de huidige openbare ruimte tevreden met de stoplichten die langer op groen staan, de bredere stoepen en parkeergelegenheid. Er is verbetering nodig bij verzakte grond naast trambanen en er is veel overlast door obstakels zoals fietsen of lantaarnpalen op stoepen en doorgangen. Er is behoefte aan meer zitgelegenheid en openbare toiletten en er is een wens voor informatievoorziening over/bewegwijzering naar dergelijke faciliteiten. Deze verschillende ervaringen en inzichten werden vervolgens toegepast op een tekening van Rotterdams straatbeeld.

Image
Image
Image

'Van Ervaring naar Programma' op de Mytylschool
Een tweede workshop was bij bij de Mytylschool in Rotterdam, een school voor kinderen met een beperking. De leerlingen gaven aan dat de meeste trapliften, roltrappen en liften in de stad goed functioneren. De brede stoepen en parkeergelegenheid worden ook als prettig ervaren. Sommige leerlingen vinden uitdagingen juist leuk en vinden het niet erg om om hulp te vragen als dat nodig is. Minder tevreden waren ze over slecht onderhouden openbare ruimtes met veel loszittende tegels en obstakels op straat. Andere gebruikers zijn zich vaak onvoldoende bewust van de overlast die ze veroorzaken door bijvoorbeeld fietsen, scooters of auto's op stoepen of hellingen te plaatsen. Daarnaast is er een wens naar meer zitgelegenheden. Deze verschillende ervaringen en inzichten werden vervolgens toegepast op een tekening van een park en een sportcampus.

Gelukswandelingen

Gelukswandelingen worden georganiseerd door Misja Immink om ouderen uit verzorgingstehuizen een mooie dag in de buitenlucht te geven. Samen met vrijwilligers gaat hij op zoek naar geluk in de openbare ruimte tijdens een twee tot drie uur durende wandeling met bijzondere activiteiten en ontmoetingen.

Arttenders heeft twee van Misja’s wandelingen met de ouderen van woonzorgcentrum Laurens de Schans bijgewoond. Dit is een verzorgingstehuis voor ouderen met somatische klachten in de Rotterdamse wijk Delfshaven. Het doel van onze deelname aan deze wandeling was om zelf te ervaren hoe het is om als begeleider met een rolstoel door Rotterdam te bewegen. Dit is een aanvulling op onze gesprekken met ervaringsdeskundigen en experts. Tijdens de wandeling hebben we ook gesproken met de ouderen over hun ervaringen in de openbare ruimte.

Image
Image
Image

En nu?

De ervaringen en inzichten die wij met betrekking tot mensen met een mobiele beperking hebben verzameld gedurende ons proces, zullen worden verwerkt in een inspiratieboek en een beargumenteerde ontwerpleidraad met menselijk perspectief. Daarin reflecteren we op alle bevindingen en geven we advies gericht op de toegankelijkheid binnen ontwerp, beheer en gebruik van de openbare ruimte. Deze documentatie zal ook openbaar gemaakt worden, zodat de kennis gedeeld kan worden.

Daarnaast starten wij de vervolgfase op waarin we vooral de toegankelijkheid voor mensen met een visuele beperking gaan onderzoeken. Door middel van een soortgelijk proces met veel interviews met ervaringsdeskundigen en experts, gaan wij in op hun ervaringen en belangen. Ook die zullen uiteindelijk worden toegevoegd aan de ontwerpleidraad. Houd voor updates hierover deze pagina in de gaten!