Rotterdam Onbeperkt
- Titel De Onbeperkte Stad: Handboek voor de toegankelijke openbare ruimte
- Onderzoek & Productie
- Arttenders i.s.m. Social Snackbar
- Opdrachtgevers
- Gemeente Rotterdam
- Soort project
- Onderzoek & Strategie
In een stad zoals Rotterdam moet iedereen – ongeacht beperking – vrij kunnen bewegen in de openbare ruimte. Toch is toegankelijkheid nog altijd niet vanzelfsprekend. Om dit te verbeteren, heeft de Gemeente Rotterdam Arttenders in samenwerking met Social Snackbar ingeschakeld om een participatief- en ontwerpend onderzoek uit te voeren. Dit onderzoek richt zich specifiek op de toegankelijkheid van openbare (buiten)ruimtes voor mensen met een visuele of mobiliteitsbeperking. De bevindingen vertalen zich in concrete adviezen voor ontwerpers, beheerders en gebruikers van deze ruimtes.
Aanleiding
Tijdens de samenwerking tussen Gemeente Rotterdam en Dura Vermeer voor de ontwikkeling van een beweegvriendelijke openbare ruimte, bleek dat er te weinig bruikbare informatie beschikbaar was over toegankelijkheid in de praktijk. De bestaande richtlijnen misten argumentatie en menselijke perspectieven. Dit project heeft als doel deze leemtes op te vullen, tegenstellingen tussen theorie en praktijk aan te pakken, en nieuwe handvatten te bieden voor een toegankelijke stad. Het is ook een manifest voor bewustwording, omdat niet alleen mensen met een beperking maar iedereen vroeg of laat te maken kan krijgen met korte of langdurige toegankelijkheidsproblemen, door ouderdom of een ongeluk in een klein hoekje.
Proces
Het onderzoek verliep in verschillende fasen:
- Theoretisch onderzoek: Analyse van bestaande richtlijnen, zoals het VN-Verdrag Handicap en lokale initiatieven.
- Interviews met ervaringsdeskundigen en experts: We spraken met mensen van verschillende leeftijden met visuele of mobiliteitsbeperkingen, en met experts op het gebied van toegankelijkheid.
- Workshops en co-creatie sessies: Samen met de betrokkenen werkten we naar concrete voorstellen voor een toegankelijkere openbare ruimte, zoals tijdens een sessie met een focusgroep, de Mytylschool en “Anders Bekeken.”
- Praktische ervaring: We namen deel aan verschillende activiteiten voor en/of door mensen met een beperking, zoals de Gelukswandeling met ouderen en een zintuiglijke stadswandeling, om de openbare ruimte zelf te ervaren vanuit dit perspectief, wij begrijpen heel goed dat dit niet het werkelijke perspectief vertegenwoordigd, maar wel bewust maakt van de uitdagingen die er zijn.
Bevindingen
Schakels
Ons onderzoek heeft geleid tot drie belangrijke schakels voor verbetering van toegankelijkheid:
Ontwerp
Aanbevelingen voor toegankelijke ontwerpprincipes in de openbare ruimte vanaf de opdrachtvorming in samenwerking met een co-creatief proces met ervaringsdeskundigen.
Beheer
Het belang van goed eigenaarschap en een goed proces van theorie naar praktijk. En langdurig onderhoud volgens het toegankelijke ontwerp.
Praktijk
Hoe de ruimte gedeeld wordt met alle verschillende gebruikers. Hoe je daar verantwoordelijkheid in kunt nemen en je bewust bent van jouw gebruik en het gebruik van de ruimte door anderen.
Meer lezen en zien? Download het boek hier:
En nu?
We zijn er nog niet. Nu is het tijd om de adviezen in de praktijk te brengen. In samenwerking met de gemeente organiseren we verschillende sessies om de bevindingen te vertalen naar concrete actieplannen. Denk hierbij aan:
- Lancering publicatie de (on)-beperkte stad met Dura Vermeer: activatie op het thema en meer bewustwording
- Workshop projectbureau Diversity Day: een ander perspectief op ruimte en terugkoppeling aan het werkveld.
- Lancering van het handboek: Dit wordt groots aangekondigd tijdens de opening van de Week van de toegankelijkheid met een lancering, waarbij de wethouder het belang van het onderwerp agendeert.
- Dialoogavond: In samenwerking met AIR Rotterdam wordt een publieke discussieavond georganiseerd, om het gesprek over toegankelijkheid verder te stimuleren.
En in de toekomst?
We weten dat het onderzoek nu niet volledig is en dit gaan we in de komende tijd aanvullen met andere perspectieven.
Toegankelijkheid is een iteratief proces. Met dit onderzoek leggen we de basis, maar bewustwording en kennis zullen continu groeien. Onze ambitie is om steeds nieuwe inzichten te verzamelen en deze toe te voegen aan ons advies, zodat we blijven bouwen aan een werkelijk toegankelijke stad.