The Spark
- Titel
- The Spark
- Ontwerpend onderzoek
- Social Snackbar
- Ontwerp
- Arttenders × Meike Knoors
- Opdrachtgever
- Gemeente Rotterdam
- Soort project
- Ruimtelijk ontwerp
- Locatie
- Boompjeskade, Rotterdam
In het hart van Rotterdam, waar de dynamiek van stad en water samenkomt, schuilt een tunnel aan de Boompjeskade. Voor velen slechts een doorgang, maar voor ons een inspirerende ruimte vol mogelijkheden. In het kader van onze strategie ‘The Shape of Rotterdam’ heeft de gemeente Rotterdam Arttenders opdracht gegeven om in deze tunnel een beleving te creëren, passend binnen de kernwaarden van het gebied en de lokale waarden. Deze verandering moet een inspirerende start geven aan het "Rondje Bruggen" die de komende vijf jaar de verlevendiging en vergroening van het gebied rondom de route Erasmusbrug-Willemsbrug-de Hef-Erasmusbrug beoogt.
The Shape of Rotterdam
Drie jaar geleden schreef Arttenders de vernieuwende ontwerpaanpak en strategie ‘The Shape of Rotterdam’ als strategie in samenwerking met gemeente Rotterdam. De ontwerpen en onderzoeken vanuit deze strategie zijn altijd een antwoord op meervoudige, complexe, sociaal maatschappelijke, economische en ruimtelijke opgaven. Tijdelijke ontmoetingsplek ‘The Splash’ in Hart van Zuid is de geslaagde pilot hiervan, waarbij de werkwijze en het gedachtegoed van strategie ‘the Shape of Rotterdam’ zich meetbaar heeft bewezen. Daarom zijn er nu ook andere plekken binnen gemeente Rotterdam aangewezen waar deze aanpak van grote meerwaarde gaat zijn. The Spark is daar één van.
ontwerpend onderzoek
Centraal in dit project staat co-creatie. Betrokkenen binnen de gemeente zullen tijdens de oriënterende gesprekken hun inzichten kunnen delen. Lokale betrokkenen, zoals bewoners en ondernemers, kunnen hun belangen en wensen delen bij de ontwerpworkshop 'Van Waarden naar Programma'. Daarna zal er middels een Call for Interest een lokale maker aan het Arttenders ontwerpteam worden toegevoegd, om zo de creativiteit van Rotterdam zichtbaar te maken en ervoor te zorgen dat lokale stemmen, verhalen en visies de bouwstenen van het ontwerp zullen zijn.
Co-creëren
Oriënterende GESPREKKEN
In oriënterende gesprekken met verschillende domeinen van gemeente Rotterdam zijn diverse inzichten opgehaald. Er is gesproken over de mogelijke (meekoppel)kansen, uitdagingen, praktische eisen en kaders, de culturele betekenis en de geschiedenis.
Hieruit kwam naar voren dat veiligheid en verlichting cruciaal zijn, vooral 's nachts, terwijl de tunnel aantrekkelijker en levendiger moet worden. Er is de wens voor minder autoverkeer, al moet eventueel uitgezonderde doorgang door auto’s wel mogelijk blijven. De focus moet meer liggen op voetgangers en recreatieve fietsers.
Uitdagingen zijn er in de vorm van een duidelijke scheiding tussen voetgangers- en fietsersgebieden en de aanpak van dode hoeken. De tunnel moet aantrekkelijker, fleuriger en vrolijker worden, die de potentie van de mooie en unieke plek benut.
In de beleving kan de lokale historie, bestaande uit drie lagen, als verhaal inspireren: Allereerst was er in de jaren '70 een tweede (spoor)brug, nu nog subtiel zichtbaar door een poot in het water en de boog van de brug gezien vanaf de overkant. Daarnaast diende de tunnel als aankomstpunt voor vele immigranten, wat een diverse culturele samensmelting teweegbracht. Verder was de tunnel cruciaal voor het bruisende nachtleven bij Waterfront en voor de Rotterdamse muziekgeschiedenis. Het was een ontmoetingsplek voor jeugd- en tegenculturen. Daarnaast kan de tunnel een verbinding tussen land en water symboliseren en kan de bestaande graffiti omarmd worden.
VAN WAARDEn NAAR PROGRAMMA SESSIE
Tijdens de workshop 'Van waarden naar programma' waren zowel de gemeente als bewoners en ondernemers uit de directe omgeving van de tunnel aanwezig. Deze belanghebbenden deelden welke waarden ze in de tunnel willen behouden en welke ze graag zouden toevoegen. Vervolgens werd nagedacht over hoe deze waarden ruimtelijk vertaald zouden kunnen worden in de tunnel. Dit resulteerde in een aantal schetsen met ideeën. Uit de participatie sessies kwam duidelijk naar voren dat er behoefte is aan verandering in de tunnel. Momenteel wordt de tunnel voornamelijk als doorgangsroute gebruikt en voegt deze weinig toe aan de omgeving en de beleving van de bezoekers. In overleg zijn er acht gezamenlijke waarden vastgesteld, die in het waardenkader zijn geïllustreerd.
Waardenkader
Vanuit het co-creatie traject is het onderstaande waardenkader ontstaan. Hierin zijn de meest genoemde waarden opgenomen. Aan dit waardenkader zal gedurende het gehele ontwerpproces getoetst worden.
Call for Interest
Met de opgehaalde informatie wordt de onderzoeksfase afgerond en wordt er een ontwerpbriefing opgesteld. Om de creativiteit van Rotterdam in het ontwerp zichtbaar te maken en ervoor te zorgen dat lokale stemmen, verhalen en visies de bouwstenen van het ontwerp zijn, wordt er een lokale maker aan het ontwerpteam toegevoegd, middels een Call for Interest. De maker mag komen vanuit vele disciplines; van beeldend kunstenaar, spoken word artiest, lichtkunstenaar, theatermaker tot digitale ontwerper. Deze Call for Interest was open voor aanmeldingen van 9 tot en met 21 juli.
Na een grondige beoordeling van alle 57 aanmeldingen, hebben wij een diverse voorselectie met meerdere kanshebbers samengesteld. Vervolgens heeft een commissie met leden van de gemeente en lokale belanghebbenden de uiteindelijke winnaar geselecteerd. Samen hebben wij vooral gezocht naar een passende, kenmerkende en multimediale signatuur, die gelaagdheid, spanning en vriendelijkheid geeft aan de ruwe identiteit van de huidige tunnel.
Zo is er uiteindelijk voor een samenwerking met Meike Knoors gekozen, een beginnende, jonge ontwerper, vormgever en verhalen verteller, met sterk gevoel voor vorm en kleur. Recent afgestudeerd aan de WDKA en wonend in Rotterdam, is zij een goede aanvulling op ons ontwerpteam!
Schetsontwerp
Met Meike in ons ontwerpteam zijn we de afgelopen weken aan de slag gegaan en zijn we tot een eerste schetsontwerp gekomen. Binnen de functionele kaders en bestaande identiteit van de tunnel, zijn we tot het concept gekomen waarin we de tunnel als flipperkast een nieuwe beleving geven. Dit concept leent zich goed voor de rijke lokale historie die zowel visueel als auditief naar voren zal komen.
Meike zegt over dit concept: “Het is een concept waarin Rotterdammers zich metaforisch kunnen identificeren met de bal in een flipperkast. Een balletje dat kaatst tegen obstakels en kaders. De constante snelheid die er letterlijk en figuurlijk heerst. Een grote wereldstad waar wij als mensen ons voortdurend door heen bewegen. We worden heen en weer bewogen in constante verandering en gedreven door snelheid. Het is het concept waarmee het balletje voor ‘Rondje Bruggen’ gaat rollen.”
In de tunnel komt een kleurrijke dynamische lichtbeleving waarin de bezoeker zich door de tunnel als flipperkast heen beweegt. Langs kleurvlakken en lokale verhalen met begeleidende audio, beleeft men de lokale historie. De vormen van de architectuur van de tunnel en de lichtvlakken zijn de obstakels in het flipperspel. De al aanwezige (en toekomstige) graffiti en de beleving zullen elkaar versterken, omdat de graffiti goed past in de beeldtaal van de flipperkast. Zo ontdekken de voortbewegende bezoekers de bekende tunnel in een nieuwe context.
En nu?
In het nieuws
