The Shape: Court van Noord
- Titel
- Court van Noord
- Ontwerp
- Arttenders
- Opdrachtgever
- Gemeente Rotterdam
- Locatie
- Snellemanplein, Oude Noorden
- In Samenwerking met
- Clan de Banlieue
Make-over Snellemanplein
Als social designstudio uit de buurt is Arttenders gevraagd om in co-creatie met de omgeving te onderzoeken wat het werkelijke potentieel is van het Snellemanplein. Arttenders brengt wensen en behoeften van betrokken partijen samen tijdens de verschillende participatiesessies, die gedurende het hele traject plaatsvinden. De langetermijnvisie is een make-over van het gehele plein. Deze ambitie vertaalt Arttenders naar een maakbaar en goed gefaseerd plan met en voor alle gebruikers van het plein.
Het Snellemanplein is eigenlijk een naamloos plein tussen de Snellemanstraat, Woelwijkstraat en Touwbaan. Op dit moment vind je er onder andere een omheind grasveld met verouderde speeltoestellen voor de kleinsten en een voetbalveldje met twee doelen van ongelijke afmeting, omdat een handige vader een zelfgemaakt doel plaatste nadat één stuk ging. De waterhuishouding is aan verbetering toe, want het plein staat regelmatig onder water. De hoogste tijd dus om het Snellemanplein aan te pakken!
The Shape of Rotterdam
Drie jaar geleden schreef Arttenders de vernieuwende ontwerpaanpak ‘the Shape of Rotterdam’ als strategie in samenwerking met gemeente Rotterdam. De ontwerpen vanuit deze strategie zijn altijd een antwoord op een meervoudige, complexe, sociaal maatschappelijke, economische en ruimtelijke opgaven. Tijdelijke ontmoetingsplek ‘The Splash’ in Hart van Zuid is de geslaagde pilot hiervan, waarbij de werkwijze en het gedachtegoed van strategie ‘the Shape of Rotterdam’ zich meetbaar heeft bewezen. Daarom zijn er nu ook andere plekken in Rotterdam aangewezen waar deze aanpak van grote meerwaarde gaat zijn. Het Snellemanplein is daar één van.
Belangrijke buurtfunctie
Als centraal plein in de buurt faciliteert het plein niet alleen een basisschool, sportzaal en publieke speel- en sportgelegenheid, maar is het ook de gezamenlijke achtertuin van de omwonenden en andere mensen uit de wijk. Vanuit dit perspectief laat het plein nu behoorlijk wat te wensen over en dat gaan we aanpakken. Het is dus niet gek dat er vanuit verschillende invalshoeken urgentie is ontstaan om dit plein eens flink onder handen te nemen.
Vanuit de aanpak van ‘the Shape of Rotterdam’ zoeken wij in deze opgave aansluiting bij de bestaande ruimtelijke opgave. Het doel is om een multifunctioneel, toekomstbestendig en inclusief plein te ontwerpen waar de hele buurt kan ontmoeten, spelen en bewegen. Het plein wordt een gedegen afspiegeling van de wensen en behoeften uit de wijk.
Betrokken partijen
Bij het aanhaken van verschillende partijen uit de buurt is Arttenders gaan kennismaken met de wijkraad. Zij zijn enthousiast omdat het plan naadloos past in hun visie voor de wijk. Er is nauw contact met de Prinses Julianaschool, waarvan de leerlingen de gemeente al eerder aan haar jasje hadden getrokken om dit plein wat meer liefde te geven. Verder is er gesproken met Sportbedrijf Rotterdam en ook zij omarmen dit plan. Samen met veel andere partijen maken zij deel uit van het participatieve proces, waaronder ook de ondernemersvereniging, de moskee en natuurlijk de buurtbewoners.
Ontwerp partners
Rotterdams streetwearmerk Clan de Banlieue wil al tijden iets terug doen voor hun geliefde wijk en kwamen - als overburen van Arttenders - al eerder in gesprek over het potentieel van het plein. Zij willen graag hun merkwaarde inzetten om het aanzien van het plein te vergroten en hun achterban actief aan te haken in het ontwerpproces. Daarom zijn zij als inhoudelijke partner nauw betrokken bij het proces. Ook de Cruyff Foundation is in een eerder stadium al aangehaakt om te kijken naar de mogelijkheden voor het implementeren van een Cruyff Court. Zij zitten als potentiële partner aan tafel om in dit proces samen uit te zoeken wat de beste combinatie van doeleinden is voor het Snellemanplein en haar diverse gebruikers.
Arttenders brengt al deze partijen, wensen en behoeften samen en zorgt zo voor een integrale aanpak van het volledige plein. In het co-creatie traject worden verschillende doelgroepen en stakeholders, plus verschillende domeinen vanuit de gemeente (denk aan maatschappelijke- en stedelijke ontwikkeling, sport en welzijn) vanaf het begin betrokken en meegenomen.
Aanpak
Als onderdeel van het participatietraject is door Arttenders een ’24 uurs observatie’ gestart: op verschillende momenten is gekeken naar het gebruik van het plein, waarbij korte interviews zijn afgenomen. Zo hebben we de eerste inzichten op kunnen doen over het gebruik en de wensen voor het plein.
Hierna is een workshop ‘Van waarden naar programma’ georganiseerd voor betrokken volwassenen. Ook hebben wij via een ontwerpworkshop met jongeren van FC Banlieue en de Prinses Julianaschool hun ideeën en behoeften opgehaald voor het plein. In deze workshop zijn de jongeren ingegaan op het ontwerp en de verschillende functionaliteiten voor deze plek.
co-creatie
Jongeren ontwerpworkshop
Met 17 jongeren uit de buurt zijn we aan de slag gegaan met het ontwerp van het plein. Hierbij is gekeken naar welke functionaliteiten de jongeren nu gebruiken en welke ze graag zouden zien in de toekomst. Het voetbalveldje is iets wat echt moet blijven, maar ook plekken om te chillen en bijvoorbeeld een trampoline en schommels zouden ze graag zien in het ontwerp. Over de ontwerpstijl waren de meningen verdeeld, maar vooral de grafische en ronde stijlen met veel kleur hadden de voorkeur.
Verder werd ook nagedacht over de praktische zaken die horen bij een plein. De jongeren bedachten een nieuw ontwerp voor bijvoorbeeld de lantaarnpalen, vuilnisbakken, hekwerken en de bestrating. Er werd gekeken hoe ze er nu uit zien en hoe deze elementen kunnen worden meegenomen in het eind ontwerp. Als laatste maakte de jongeren een tekening van hun ideale plein.
Van waarden naar programma workshop
Bij deze workshop waren 19 mensen van verschillende groepen/organisaties, zoals buurtbewoners, de wijkraad, Clan de Banlieue en de gemeente, aanwezig. Er werd eerst gekeken naar de waarden die zij zien op het plein en de waarden die ze zouden willen versterken of toevoegen. Hieruit werd duidelijk dat het plein vooral een plek moet zijn waar mensen van alle leeftijden en afkomsten samen kunnen komen. Daarbij werd ontmoeten, sporten en rusten vaak genoemd. Ook was het belangrijk dat het een veilige, multifunctionele en aantrekkelijke plek wordt.
Met deze waarden maakte de participanten een ontwerp voor de programmering van het plein. Er werden gevarieerde ontwerpen gemaakt. Zo werden er ideeën bedacht voor sport en spel elementen voor bijvoorbeeld skaten, calisthenics of freerunnen. Ook werd het huidige waterprobleem aangepakt met ideeën zoals een waterbestendige ondergrond. Daarnaast werd er gedacht aan een structuur van verschillende hoogtes waar gebruikers van het plein kunnen zitten, picknicken en ontmoeten.
Waardenkader
Vanuit het co-creatie traject is het onderstaande waardenkader ontstaan. Hierin zijn de meest genoemde waarden opgenomen. Het waardenkader zal in het vervolgtraject als toetsingskader dienen.
EN NU....
Al deze informatie en belangen worden uiteindelijk geborgd in twee ambitieuze totaal-ontwerpen. In het voorjaar van 2023 worden deze schetsontwerpen gepresenteerd tijdens een lokale publieksstemming. Hou onze website in de gaten voor het vervolg van dit project!